Hygroscopisch natuurproduct 
Hout is een natuurproduct. Dat niet alleen: het is hygroscopisch. Dat wil zeggen dat hout de eigenschap heeft om waterdamp uit de omgeving aan te trekken. Waar in de natuur neerslag en bodemvochtigheid een belangrijke factor is, gebeurt het in woningen en kantoren voornamelijk via de lucht: warm en vochtig in de zomer, koud en droog in de winter. Daaruit blijkt al dat ook een wisselende temperatuur een rol speelt, niet alleen door veranderende weersomstandigheden door de seizoenen heen, maar ook door variatie in het stookgedrag. Logisch dat er werking in de vorm van krimpen en uitzetten optreedt, en dat kan in alle richtingen: lengte, breedte en hoogte. Daarom is het van belang om de planken en stroken goed te fixeren. En dat vraagt om een stabiele, vlakke ondergrond.

Houten draagvloer
Eeuwenlang bestond de standaardconstructie uit houten delen op houten strijk- en doorlopende balken, al dan niet voorzien van platen hardboard of spaanplaat. Wat betreft egaliseren met een egaline kunnen we snel klaar zijn: dat is niet aan de orde in deze situatie. Wel doen we je graag een paar tips aan de hand. Voor de kwaliteit van deze houten draagvloeren is de toestand van de kruipruimte – als die er is – cruciaal. Een laag grondwater van enkele tientallen centimeters hoeft geen probleem te zijn, mits er maar voldoende afstand is tot de onderkant van de ondervloer en voldoende beluchting/ventilatie. Natuurlijk check je ook de robuustheid van de poeren en raveelverbindingen, en vervang je platen die niet meer in goede conditie verkeren. Uitgaande van een stabiele draagconstructie en goedgeventileerde kruipruimte kun je je klant twee opties bieden. De koninklijke weg is het aanbrengen van een tussenvloer van zwaluwstaartplaten, underlaymentplaten of spaanplaten, die je diagonaal schroeft op de draagvloer. Het (goedkopere) alternatief bestaat uit zwevende softboardplaten. Beide soorten tussenvloer zijn dan zowel egalisatielaag als bevestigingslaag. Deze geheel houten opbouw van het vloerpakket is ideaal voor het verspijkeren van zowel planken als traditioneel massief parket; deze laatste in alle denkbare patronen, van tapis en visgraat tot Hongaarse punt, Versailles en Hollands patroon. 

Steenachtige dekvloeren
Vanaf de jaren zeventig zijn kanaalplaten (of welfsels) van prefab voorgespannen beton en massieve betonnen liggers veelgebruikt als draagvloer. Deze constructievloeren zijn afgewerkt met een traditioneel gesmeerde zandcementdekvloer of anhydrietdekvloer. De oudere cementdek- of anhydrietvloeren willen ondanks hun druk- en vormvaste eigenschappen toch nog wel eens golvend liggen. De moderne verpompte cementgebonden of gipsgebonden vloeren zijn over het algemeen vlakker. Maar dan nog: egalines hebben een ander zandpakket, dus kun je nog veel vlakker egaliseren dan het oppervlak van de vloeivloeren. En dat is nodig, want in deze harde, steenachtige vloeren kun je geen afwerkvloer vernagelen. In deze situatie heb je drie opties: rechtstreeks verlijmen, een vaste tussenvloer of een zwevende tussenvloer. Rechtstreeks op de dekvloer verlijmen is alleen een goed idee bij gelaagde houtproducten die uit zichzelf weinig werking zullen vertonen, zoals een multiplank, lamel- of meerlaagsparket. Ook dan is de regel om te egaliseren, tenzij er sprake is van vlakheidsklasse 1. Onze tip: gebruik bij rechtstreekse verlijming een vezelversterkte egaline omdat die veel hogere druk- en trekkrachten kan opvangen. Heeft je klant gekozen voor een te verspijkeren traditioneel gelegde patroonvloeren of massieve houten planken, dan gaat dat altijd in combinatie met een gelijmde tussenvloer van onder meer spaanplaat broodjes, zwaluwstaartplaten, of mozaïek eiken. Of een goedkopere zwevende oplossing. Ongeacht de toegepaste tussenvloer kan afegaliseren met een gips- of cementgebonden egaline nog steeds nodig zijn. Die situatie doet zich vooral voor bij zeer onregelmatige renovatievloeren, die bijvoorbeeld aanzienlijk zijn beschadigd met niveauverschillen van meer dan 5 mm door het verwijderen van eerdere vloerbedekking, muren, of andere ingrepen. 

Reparatie en verwarming 
Bij aan- en verbouwingen is een egaline niet alleen nodig om een optimale vlakheid te realiseren, maar ook om hoogteverschillen te neutraliseren. Bijvoorbeeld bij een aanbouw die de woonkamer verlengt. De pompbare zelfnivellerende renovatiemortel SC500 omniflow heeft het vermogen om grote verschillen in laagdiktes te overbruggen, van enkele millimeters tot 50 mm. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden is – maar alleen na consultatie van de fabrikant – zelfs tot 90 mm mogelijk. Bovendien onderscheidt SC500 zich met extreem snelle uithardingseigenschappen: na slechts twee uur is de vloer al beloopbaar. Naast aan- en verbouwingen kom je ook steeds meer vloerverwarming (en koeling!) tegen; van oudsher als bijverwarming, maar ook steeds meer als hoofdverwarming. Dat laatste heeft alles te maken met het verduurzamen van woningen en andere gebouwen. Door het ontbreken van een gasaansluiting is lagetemperatuurverwarming de norm, en speelt vloerverwarming de hoofdrol. Zowel in geval van bijverwarming als hoofdverwarming zijn houten vloeren prima mogelijk, maar vragen doorgaans elk om een andere aanpak. Bij hoofdverwarming is verlijmen altijd de beste keuze voor een optimale warmte- en koudeoverdracht. Het spreekt voor zich dat dan zeker hoogwaardige, zo dun mogelijke egalisatie de norm is. 

Andere afdekkingen
Afwerken met een andere, niet-spijkerbare afdekking dan hout? 

• Altijd egaliseren om doortekening te voorkomen: pvc, kurk, vinyl, marmoleum en tapijt
• Egaliseren aanbevolen voor waterpas resultaat: tegels.

Anderen lazen ook...